60 godina od otkrivanja Spomenika sovjetskim ratnim veteranima na Avali
- Portal Voždovčanka
- Mar 9
- 3 min read
Ove godine navršava se 60 godina od otkrivanja Spomenika sovjetskim ratnim veteranima na Avali. Spomenik je podignut 1965. godine u čast sovjetske delegacije koja je tragično stradala u avionskoj nesreći 1964. godine.
Planina Avala, osim svog prirodnog potencijala prestavlja i mesto gde se nalaze značajni kulturno-istorijski spomenici. Svakako da je među njima spomenik Neznanom junaku najpoznatiji i najposećeniji. No na Avali se nalazi još jedan značajan kulturno-istorijski spomenik. U pitanju je Spomenik sovjetskim ratnim veteranima kojo je zvanično podignut 1965. godine.
Avionska nesreća na Avali 1964.
Avionska nesreća koja se dogodila 19. oktobra 1964. godine na Avali predstavlja jedan od najpotresnijih događaja u istoriji jugoslovenske avijacije. Ova tragedija nije samo ostavila dubok trag u sećanju građana Beograda, već se uklopila u širi istorijski kontekst Voždovca i Avale – delova grada koji su bili svedoci burnih događaja tokom vekova.
Tog kobnog dana, sovjetski avion Iljušin Il-18, koji je prevozio visoku vojnu delegaciju iz Sovjetskog Saveza, srušio se na padinama Avale. U nesreći je poginulo svih 18 putnika i članova posade, među kojima su bili istaknuti vojni komandanti koji su učestvovali u oslobađanju Beograda 1944. godine.
Avion je trebalo da sleti na beogradski aerodrom „Surčin“, ali se, usled loših vremenskih uslova i moguće greške u navigaciji, srušio na Avali. Tragedija je izazvala veliku žalost kako u Jugoslaviji, tako i u Sovjetskom Savezu.
Sovjetska delegacija nastradala u avionskoj nesreći
U susret svojim saborcima iz Moskve je krenula sedmočlana vojna delegacija koju su sačinjavali:
Sergej Semjonovič Birjuzov, maršal Sovjetskog Saveza, član CK KPSS, deputat Vrhovnog sovjeta SSSR, načelnik Generalšataba oružanih snaga SSSR i prvi zamenik ministra odbrane SSSR, heroj Sovjetskog Saveza
Nikolaj Romanovič Mironov, general-major, član Centralne revizione komisije KPSS, deputat Vrhovnog sovjeta i načelnik Odeljenja u CK KPSS
Vladimir Ivanovič Ždanov, general-pukovnik tenkovskih jedinica, načelnik Vojne akademije tenkovskih jedinica, heroj Sovjetskog Saveza i narodni heroj Jugoslavije
Nikolaj Nikolajevič Škodunovič, general-lajtnant, zamenik načelnika Vojne akaedmije „M. V. Frunze“
Ivan Kondratevič Kravcov, general-lajtnant u penziji, heroj Sovjetskog Saveza
Leonid Porfirevič Bočarov, general-major u penziji
Grigorij Timofejevič Šeludko, potpukovnik, stariji ađutant načelinka Generalštaba i zamenika ministra odbrane SSSR maršala Sergeja Birjuzova
Članove posade aviona su sačinjavali:
Mihail Petrovič Sisujev, major, komandant aviona
Genadij Andrejevič Beljsjev, major, drugi pilot
Genadij Nikolajevič Kurišev, treći pilot
Aleksej Vladimirovič Afimov, navigator
Vladimir Dmitrijevič Iščenko, major tehničke službe, inženjer
Oleg Sergejevič Molin, kapetan tehničke službe, tehničar
Valentin Vasiljevič Černenko, stariji poručnik, tehničar
Evgenij Vasiljevič Jermanov, stariji vodnik, radista
Nikolaj Andrejevič Žebelev, stariji podoficir
Valentin Fedorovič Kačalkin, mlađi seržant
Tamara Sergejevna Kuzmina, mlađi vodnik, stjuardesa
U ovoj avionskoj nesreći nije bilo preživelih.
Sećanje na žrtve – spomenik sovjetskim ratnim veteranima
Već sledeće godine, 1965, na mestu nesreće podignut je spomenik u čast poginulih sovjetskih oficira. Autor spomenika je bio vajar Jovan Kratohvil.
Ovaj spomenik, okružen šumom Avale, danas služi kao podsećanje na duboke istorijske veze Jugoslavije i Sovjetskog Saveza, ali i na tragične sudbine onih koji su dali živote u borbi protiv fašizma. Spomen-mesto je lepo uređeno, nedaleko od samog spomenika nalazi se i spomen-ploča na kojoj su ispisana imena poginulih sovjetskih ratnih veterana.
Spomenik posvećen sovjetskim ratnim veteranima na Avali ostaje jedno od retkih mesta u Srbiji koje direktno podseća na sovjetsko-jugoslovensku saradnju tokom Drugog svetskog rata i na tragični događaj koji je usledio dve decenije kasnije. Za građane Beograda, ali i za sve koji posećuju ovaj kraj, Avala ostaje mesto sećanja, istorije i pijeteta.
Izvor: Wikipedia
Foto: Ana Stjelja / Wikipedia / spomenikdatabase.org
Comments